Column: Meivakantie

foto via ad.nl

De meivakantie lijkt zo’n rustige week. Maar is dat wel zo? Ten eerste heb je de feestelijke Koninginnedag, een vrolijke dag vol activiteit. Waarbij je kind overal vlaggen met oranje wimpels ziet hangen en hij op de vrijmarkt spulletjes mag kopen en verkopen. Maar waar je kind misschien ook wel doodmoe en bijzonder chagrijnig van thuis komt. De gekochte spulletjes van de vrijmarkt zijn misschien binnen twee dagen kapot?  Wie weet krijgt je kind ook ineens spijt van de verkochte autootjes…. En dat terwijl je hem van tevoren vast en zeker wel vijf keer hebt gevraagd of hij die auto’s echt wel wilde verkopen. Het is ook lastig voor een kind om het fenomeen ‘verkopen’ te koppelen aan ‘je spullen echt kwijt zijn’. Daar denkt hij vooraf niet over na. Hou daar volgend jaar dus rekening mee als hij zijn lievelingsspeeltjes weer mee wil nemen naar de vrijmarkt.

Heb je die drukte net achter de rug, dan ziet je kind een paar dagen later weer overal de vlag uit hangen. Maar nu is het ineens niet feestelijk meer. De vlaggen hangen halfstok. Hoe leg jij je kind uit wat er aan de hand is? Misschien heb je familieverhalen uit de oorlog, via opa en oma, waardoor je kind begrijpt hoe belangrijk het is om twee minuten stil te zijn. Maar als dat niet zo is, dan moet je op een andere manier duidelijk maken waar de twee minuten stilte voor bedoeld zijn. Neem daar vooraf de tijd voor. Want een kind begrijpt echt niet wat er aan de hand is als je hem plotseling zegt dat hij zijn mond moet houden, of naar de televisie moet kijken terwijl daar helemaal niets lijkt te gebeuren. Als je bijvoorbeeld naar de herdenking op de televisie gaat kijken leg dan het volgende uit:

• Wat gaat je kind zometeen zien. Waarom komen er zoveel mensen bij elkaar op één plaats. Leg uit dat er op de Dam een groot oorlogsmonument staat. Of dat er in de duinen bij de Waalsdorpervlakte een oorlogsmonument is in de vorm van een heel grote klok. En dat bij die monumenten bloemen gelegd worden.

• Je kunt je kind ook uitleggen dat de koningin altijd een krans legt bij het monument op de Dam. En waarom juist 4 mei als datum voor de herdenking is gekozen. Dat het de avond is voor de 5^e mei, de dag waarop Nederland is  bevrijd. 

Twee minuten lang stil zijn is voor een jong kind ook lastig, omdat hij nog niet zo’n tijdsbesef heeft. Je kunt je kind daar overdag op voorbereiden door een paar ‘tweeminutenspelletjes’  te doen. Bijvoorbeeld: zet de kookwekker op twee minuten, en laat je kind raden wanneer het belletje gaat. Of tel samen hardop 120 seconden terwijl je naar de secondenwijzer kijkt. Je kunt ook samen uitzoeken hoever je kunt lopen of fietsen in twee minuten. Of je kunt een wedstrijdje doen: kun je twee minuten op één been staan? Kun je twee minuten je adem inhouden?
 Sommige kinderen vinden het fijn om naar een herdenking toe te gaan. Op een groot aantal plaatsen in Nederland zijn zulke herdenkingen. Waarschijnlijk ook bij jou in de buurt. Leg vooraf uit wat je kind kan verwachten. Je kunt vertellen naar welk monument je toe gaat, wat daar op die plaats is gebeurd bijvoorbeeld. Zeg ook wat er tijdens de herdenking gaat gebeuren en hoe lang het duurt. Er wordt gesproken, soms een gedicht gelezen, muziek gemaakt, je hoort het Wilhelmus. En vlak voor de twee minuten stilte moet je even waarschuwen, anders praat je kind er misschien toch per ongeluk tussendoor. Je kunt bijvoorbeeld een teken afspreken: als ik mijn vinger tegen mijn mond leg moet je stil zijn… De twee minuten worden vooraf gegaan door de taptoe die door een enkele trompettist wordt gespeeld. Ook dat is een signaal waar je kind op kan letten. Je kind kan ook bloemen meenemen om bij het monument te leggen. Daardoor voelt hij de plechtige sfeer goed aan. En het geeft hem ook een doel. Je kunt op een later moment samen nog eens naar dat monument gaan zodat je kind dit rustig kan bekijken. Zeker als de bloemen er nog liggen is dat een imposant geheel. De anders zo gewone plek in de buurt krijgt een speciale betekenis.

En dan ineens is er weer een feestdag: 5 mei, Bevrijdingsdag, en nu gaan de vlaggen weer in top. Ook die overgang kan voor een kind verrassend zijn. Als het zo erg was die oorlog, waarom is het nu dan weer feest? Ook dat mag je dus weer toelichten. Misschien zijn er bevrijdingsfeesten in de buurt, waar je met je kind naartoe gaat. Het kan ook zijn dat het feest een beetje aan je voorbij gaat. Maar de vlaggen zullen ook nu weer overal uithangen. Valt het je kind trouwens op dat er nu geen wimpel bij hangt, zoals op Koninginnedag? Die wimpel mag alleen als het feest met het koningshuis te maken heeft. Op 5 mei gaat het om een feestdag voor heel Nederland. Kinderen vinden het trouwens heel leuk om mee te helpen de vlag op te hangen en weer binnen te halen. Maak daar een ritueel  van bijvoorbeeld, waarbij je je kunt over de betekenis van de vlag kunt vertellen.

Overal in Nederland zijn er leuke activiteiten te doen met kinderen op 5 mei. Kijk hier bijvoorbeeld voor de steden Den Haag, Amsterdam, Groningen en Utrecht voor het uitgebreide aanbod.

José Sagasser